WYCIECZKA TECHICZNA – ZASTOSOWANIE I ROLA HYDRAULIKI SIŁOWEJ W NAPĘDACH URZĄDZEŃHYDROTECHNICZNYCH na terenach depresyjnych ŻUŁAW
W dniu 20 maja br. zorganizowano wycieczkę techniczną szlakiem stopni wodnych, śluz i mostów znajdujących się na terenach depresyjnych Żuław. Organizatorem seminarium wyjazdowego było Koło nr 2 przy Zarządzie Oddziału Gdańskiego SIMP oraz Pomorska Sekcja Spawalnicza SIMP. Całość sfinansował Zarząd Oddziału SIMP w Gdańsku. Organizatorami i prowadzącymi byli Koledzy : Stanisław Blicharz, Tadeusz Waszkiewicz oraz Państwo Jadwiga i Krzysztof Braniccy. Uczestniczyło w tym wydarzeniu 30 członków SIMP w tym zaprzyjaźnieni członkowie SITK, SITP oraz NOT.
Zgodnie z planem wycieczki zaproponowanym przez Koło NR 2 odwiedziliśmy obiekty położone na Żuławach a mianowicie -2 śluzy i 3 mosty:
1. Śluzy w Przegalinie
2. Śluzę Gdańska Głowa
3. Most zwodzony w Drewnicy
4. Most podnoszony w Żelichowie
5. Most obrotowy w Nowakowie
Przekazanie informacji na temat zwiedzanych obiektów przeprowadzono w autokarze (korzystając z mikrofonu) zachowując zasadę; najpierw informacja potem zwiedzanie, demonstracja, szczegóły techniczne, dyskusja.
Prezentację oraz dyskusję podczas zwiedzania poprowadził mgr inż. Krzysztof Branicki z uwagi na to, że w swojej pracy zawodowej uczestniczył w konstruowaniu, wykonawstwie, serwisach tych obiektów (członek Koła NR 2).

1. W Przegalinie zwiedziliśmy śluzę zabytkową oraz śluzę aktualnie pracującą.
Duże wrażenie zrobiła śluza zabytkowa (1895r.) aktualnie odrestaurowana.Zademonstrowano działanie mechanizmów w maszynowni. Śluza zabytkowa nosi nazwę Śluzy Północnej – jest zaliczana do zabytków myśli hydrotechnicznej.
W przestrzeni zabytkowej śluzy aktualnie stacjonują lodołamacze.
Druga śluza – Śluza Południowa wybudowana w latach 1975-1981 łączy wody Martwej Wisły z jej głównym biegiem Wisłą Przekop. Wymiary śluzy 188X11,9 przy max. różnicy poziomów przy śluzowaniu 2,5 m
Zadania śluzy to: śluzowanie jednostek na szlaku wodnym – turystyka i transport oraz ochrona przed powodzią.
2. Następny punkt programu to śluza Gdańska Głowa(66X12,5 m max. różnica poziomów wody przy śluzowaniu -3 m) wybudowana w miejscu rozwidlenia Wisły na gdańską Wisłę – Martwą Wisłę i elbląską– Szkarpawę w 1895 r. Jest to śluza o napędzie ręcznym (zabytek klasy”O”).
Napędem hydraulicznym jest realizowane otwieranie furty dolnej – przedłużanie śluzy. Historycznie nazwa śluzy wzięła się od słynnej twierdzy – punktu obronnego z 1626 r.
3. Następny punkt programu to most zwodzony w Drewnicy na rzece Szkarpawie o wymiarach 90X13 m – wybudowany w zastępstwie mostu pontonowego. Po obu stronach znajdują się pomosty cumownicze.
Omówiona została budowa mostu, napęd. Zademonstrowano podnoszenie mostu.
4. Następnie zwiedzono most podnoszony w Żelichowie na rzece Tudze, Na uwagę zasługuję rozwiązanie konstrukcyjne mostu – podnoszone jest pionowo do lustra wody środkowe przęsło mostu – podnoszone jest 4 żurawikami. Dzięki temu rozwiązaniu możliwe stanie się przepływanie pod mostem jednostek pływających do wysokości 6,9 m (przed zmianą tylko 2,9 m)Sterowanie mostem jest z szafy sterowniczej umieszczonej na brzegu.
5. Wycieczkę uatrakcyjnił obiad w karczmie, w Żelichowie – Karczma „Mały Holender” mieści się w pobliżu mostu, w 300-letnim domu podcieniowym.
Karczma serwuje dania regionalne, historyczne nawet z czasów Krzyżackich.
6. Obrotowy most w Nowakowie – ( nie jest jeszcze oddany). Budowany jest w ramach drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoka Gdańską.
Omówiono budowę, napęd, szczegóły konstrukcyjne. Długość mostu 104m. Jest to most obrotowy, w sytuacji umożliwienia przepływu jednostkom zajmuje pozycję – równolegle do brzegu. Obrót mostu odbywa się poprzez łożysko na głównej podporze po środku (konstrukcja waży 650 ton) . Most ten jest budowany w związku z torem wodnym prowadzonym od Przekopu Mierzei Wiślanej do Portu w Elblągu. Zapewnia jak wspomniano swobodny przepływ jednostkom nawodnym oraz komunikuje prostopadle ukierunkowany ruch kołowy.

Wszystkie odwiedzane obiekty są w dobrym stanie technicznym. Położone w pięknej okolicy Żuław, otoczone naturalną zielenią i „obserwowane” z góry przez roje ptaków, w tym ptaków wodnych. Aż prosi się o zagospodarowanie gastronomiczne i zainteresowanie młodzieży tymi nieodległymi od Gdańska miejscami.
Urzeka piękno i cisza tych obszarów. Byliśmy na Żuławach w sezonie kwitnącego rzepaku, którego połacie pozłociły całą krainę. Byliśmy ciekawi informacji o Żuławach – (depresja max, 2,07 m) oraz miejscowościach, które odwiedzaliśmy a także o ludziach tworzących historię tych ziem.

Uczestnicy wycieczki wykazali duże zainteresowanie obiektami – były pytania, odpowiedzi, również przytaczane przez uczestników ciekawe własne doświadczenia. Wielu uczestników imponuje znakomitą wiedzą z zakresu stopni wodnych i mostów.
Na wycieczce panowała znakomita koleżeńska atmosfera.

ZOBACZ ZAPROSZENIE I PROGRAM

Autor artykułu – Jadwiga Branicka. Pomoc – Stanisław Blicharz.
Zdjęcia – Stanisław Blicharz